An Geilleagar, Athléimneacht & Leochaileacht

Dírítear san obair seo ar chineál gheilleagar na hÉireann, ar na bunláidreachtaí atá aige agus ar na réimsí leochaileachta. Scrúdaítear na bealaí éagsúla inar féidir athléimneacht a thuiscint agus a chur le chéile in ainneoin míshuaimhneas leanúnach agus géarchéimeanna bunúsacha a bhain leis an athrú aeráide agus caillteanas bithéagsúlachta. Tá sliocht gearr thíos ó Thuarascáil na Comhairle ar a dtugtar Understanding the Irish Economy in a Time of Turbulence atá bunaithe ar thorthaí na hoibre sin:

“Ó bhí an bhliain 2020 ann, baineadh preab shuntasach as geilleagar na hÉireann: paindéim COVID-19, an ghéarchéim i ndáil leis an gcostas maireachtála agus an t-ionradh ar an Úcráin. Le linn an ama sin léiríodh solúbthacht, freagrúlacht agus éifeachtacht sa chóras beartais phoiblí.

Thug an Rialtas agus an córas ceaptha beartas freagra ar na brúnna láithreacha a tháinig chun cinn ó na preaba sin agus aimsíodh bealaí chun tús áite a thabhairt do riachtanais na ndaoine is leochailí chun aghaidh a thabhairt orthu sin. Tá an Chomhairle Náisiúnta Eacnamaíoch agus Sóisialach (NESC) ag iarraidh cur leis an obair leanúnach trí bhéim a chur, sa tuarascáil seo, ar an am díreach amach romhainn agus níos faide anonn araon, d’fhonn tuiscint ar an ngeilleagar a chur ar fáil le linn an trátha seo atá fíormhíshuaimhneach agus dothuartha.

Ar an gcéad dul síos, tugtar léargas ginearálta sa tuarascáil ar na príomhthionchair a théann i bhfeidhm ar gheilleagar na hÉireann sa lá atá ann inniu. Is iad sin an ghéarchéim aeráide agus bhithéagsúlachta, athruithe déimeagrafacha, an t-athrú geopholaitíochta, an costas maireachtála atá ag ardú agus iomaíocht náisiúnta a choinneáil.

Ar an dara dul síos, scrúdaítear sa tuarascáil na gnéithe tábhachtacha a bhaineann le geilleagar fiontraíochta na hÉireann ina dtugtar achoimre ar nádúr agus struchtúr an bhoinn fiontraíochta, ar an gclaonadh easpórtála atá aige, ar an ról atá ag infheistíocht dhíreach choigríche, agus ar na tacaíochtaí atá ann d’fhiontair; agus cuirtear plé ardleibhéil ar fáil faoi iomaíocht agus táirgiúlacht. Pléitear freisin roinnt de na príomhthorthaí feidhmíochta amhail méadú ar fhostaíocht agus ar ioncaim agus feabhsuithe ar chomhionannas agus ar bhochtanas.

Ar an tríú dul síos, déantar dúshláin agus leochaileachtaí a mheas sa tuarascáil. Tarraingíonn an Chomhairle aird ar dhúshlán acmhainne atá ann agus an tionchar atá aige ar fud gheilleagar na hÉireann, rud a chuireann leis an leochaileacht agus a laghdaíonn athléimneacht. Áirítear orthu sin srianta bonneagair, seirbhíse agus oibre i bpríomhréimsí amhail tithíocht, cúram sláinte, cúram leanaí agus iompar.

Áitíonn an Chomhairle ansin, agus í ag cur leis an gcreideamh atá aici le fada sa tsineirge idir an Geilleagar, an tsochaí agus an comhshaol, go bhfuil dúshlán ann ar a dtugtar dúshlán comhtháthaithe, b’fhéidir, idir an geilleagar agus an tsochaí i gcoitinne.  Tugtar le fios in anailís a rinneadh ar dhífhostaíocht, ar bhochtanas, ar rannpháirtíocht lag i margadh an tsaothair, ar phá íseal agus táirgiúlacht agus ar chontúirt na hoibre go bhfuil cohóirt fanta atá ceangailte go lag leis an ngeilleagar fiontraíochta mar gheall ar na deacrachtaí sin.

Ar an gceathrú dul síos, áitítear sa tuarascáil gur modh riachtanach oibre é fís agus roinnt príomh-mhodhanna oibre tacaíochta a bheith i bhfeidhm sa ré mhíshuaimhnis seo. Leagtar fís amach sa tuarascáil atá bunaithe ar obair an NESC roimhe seo.

Beidh Éire ina tír ina mbeidh geilleagar, comhshaol agus sochaí na tíre acmhainneach, inbhuanaithe agus glan-nialasach trí leas a bhaint as nuálaíocht agus ullmhacht i gcomhar chun an todhchaí atá uainn a mhúnlú. (NESC, 2020).

Áitítear sa tuarascáil go gcuideoidh na trí phríomhréimse de ghníomh eacnamaíochta agus uaillmhian le hÉirinn a chinntiú go mbeidh sí fós ag aistriú i dtreo na físe agus na hathléimneachta feabhsaithe seo atá cuimsithe aici:

1. Inbhuanaitheacht agus infheistíocht fhioscach ;
2. Ag gníomhú chun neodracht a bhaint amach; agus,
3. Obair a dhéanamh níos tarraingtí.

Ar deireadh, tugtar roinnt moltaí ar leith sa tuarascáil do ghníomhartha i ngach ceann de na réimsí sin, atá le cur chun cinn ag an gcóras beartais d’fhonn cuidiú an fhís sin a thabhairt chun fíre.”

Foilsíodh an tuarascáil seo an 6 Aibreán 2023. Is féidir leat í a léamh ina hiomláine anseo.